Urlop z powodu siły wyższej – nowość dla pracowników
Urlop okolicznościowy w Polsce regulują przepisy dotyczące urlopu okolicznościowego od pracy. Od 2023 roku, w ramach wdrażania unijnej dyrektywy work-life Balance, pracownicy zatrudnieni na umowę o pracę mają prawo do urlopu z powodu siły wyższej. O co chodzi w tym święcie? Czy przysługuje pracownikom zatrudnionym na umowę zlecenie?
Urlop z powodu siły wyższej a Kodeks pracy
Według 148 art. Kodeksu pracy:
§ 1. Pracownikowi przysługuje w roku kalendarzowym 2 dni lub 16 godzin urlopu od pracy z powodu siły wyższej, w pilnych sprawach rodzinnych spowodowanych chorobą lub nieszczęśliwym wypadkiem, jeżeli konieczna jest jego bezpośrednia obecność. Za ten okres urlopu pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia w wysokości połowy wynagrodzenia.
Kodeks pracy nie określa dokładnie, czym jest ta siła wyższa, poza faktem niespodziewanego wypadku lub choroby.
Kto może skorzystać z urlopu z powodu siły wyższej?
Z urlopu spowodowanego siłą wyższą może skorzystać każdy pracownik zatrudniony na umowę o pracę, gdyż kwestię tę reguluje Kodeks pracy.
Pracownikom zatrudnionym na podstawie umów cywilnoprawnych, takich jak umowa zlecenie czy umowa o dzieło, nie przysługuje taki sam zakres prawa do urlopu z powodu siły wyższej, gdyż ich prawa i obowiązki regulują inne przepisy, głównie Kodeks cywilny.
Jednakże ewentualne przerwy w wykonywaniu obowiązków wynikające z działania siły wyższej mogą zostać indywidualnie uzgodnione w treści umowy cywilnoprawnej.
Długość urlopu spowodowanego siłą wyższą
Pracownik zatrudniony na umowę o pracę w pełnym wymiarze czasu pracy ma prawo do urlopu z powodu siły wyższej w wymiarze 2 dni lub 16 godzin w ciągu roku kalendarzowego. .
Wymiar urlopu dla pracownika zatrudnionego w niepełnym wymiarze czasu pracy, gdy dobowy wymiar czasu pracy jest krótszy niż 8 godzin, należy obliczać proporcjonalnie do wymiaru zatrudnienia, np. dla pracownika zatrudnionego w niepełnym wymiarze czasu pracy będzie to 1 dzień lub 8 godzin.
Mniej niż pełna godzina urlopu jest zawsze zaokrąglana w górę do pełnej godziny na korzyść pracownika.
Czy urlop spowodowany siłą wyższą jest płatny?
Tak, urlop z powodu siły wyższej jest płatny. W okresie zwolnienia pracownik zachowuje prawo do wypłaty połowy wynagrodzenia. Połowę wynagrodzenia należy obliczyć jak w przypadku urlopu wypoczynkowego, przy czym zmienne składniki wynagrodzenia należy uwzględniać tylko za miesiąc, w którym pracownik przebywa na urlopie.
Procedura uzyskania urlopu z powodu siły wyższej
Jeżeli pracownik chce skorzystać z urlopu, powinien niezwłocznie poinformować pracodawcę o zaistniałej sytuacji stanowiącej siłę wyższą uniemożliwiającą dalszą pracę. Powiadomienie to może zostać przekazane ustnie, telefonicznie, pocztą elektroniczną lub w inny dostępny sposób, w zależności od wewnętrznych zasad firmy. Zgodnie z Kodeksem pracy wniosek powinien złożyć: pracownik najpóźniej w dniu skorzystania ze zwolnienia.
Jeśli to możliwe, należy złożyć pisemny wniosek o urlop. Dobrym obyczajem jest także podanie powodu zwolnienia.
Wniosek powinien zawierać:
- Imię i nazwisko pracownika,
- datę lub godzinę rozpoczęcia i przewidywany czas trwania urlopu,
- Krótki opis okoliczności, które doprowadziły do konieczności skorzystania z urlopu.
Urlop z powodu siły wyższej 2024 – wzór wniosku
(Miejsce, data)
Do:
(Imię i nazwisko pracodawcy/Pracodawcy)
(Nazwa firmy)
(adres firmy)
WNIOSEK O URLOP ZWIĄZONY Z SIŁĄ WYŻSZĄ
Ja (imię i nazwisko pracownika), zatrudniony na stanowisku (stanowisko) w (nazwa firmy), składam wniosek o urlop z powodu siły wyższej w dniach (godzinach) od (data rozpoczęcia) do (data zakończenia).
Powodem mojej nieobecności jest (opis sytuacji, np. nagła choroba, wypadek rodzinny itp.).
Załączam niezbędne dokumenty potwierdzające zaistniałą sytuację.
Z góry dziękuję za zrozumienie i pozytywne rozpatrzenie mojego wniosku.
Serdeczne pozdrowienia,
(imię i nazwisko pracownika)
Czy pracodawca może odmówić wzięcia urlopu z powodu siły wyższej?
Zgodnie z Kodeksem pracy pracodawca ma obowiązek udzielić urlopu na wniosek pracownika, pod warunkiem, że pracownik zgłosi go nie później niż w dniu, w którym chce z niego skorzystać.
Oznacza to, że jeśli pracownik dopełni formalności, pracodawca nie może odmówić udzielenia urlopu.
Jaka jest różnica pomiędzy urlopem z powodu siły wyższej a urlopem na żądanie?
Warto podkreślić, że urlop z powodu siły wyższej i urlop na wniosek pracownika to zupełnie różne rodzaje urlopu. Czym dokładnie się różnią?
- Urlop z powodu siły wyższej jest nagły i nieoczekiwany. Pracownik może skorzystać z urlopu na żądanie w sytuacji mniej pilnej lub nawet zaplanowanej (przyczyny skorzystania z tego urlopu nie są określone).
- Urlop w przypadku siły wyższej w przypadku pracy w pełnym wymiarze czasu pracy wynosi 2 dni lub 16 godzin. Urlop na zamówienie – 4 dni w roku kalendarzowym.
- Urlop na żądanie jest częścią urlopu corocznego, a urlop z powodu siły wyższej jest urlopem dodatkowym.
- Urlop z powodu siły wyższej płatny jest w wysokości 50%, a urlop na żądanie – w 100%.
Więcej o urlopie na żądanie możesz przeczytać w artykule: Urlop na zamówienie. Czy pracodawca może odmówić wzięcia urlopu?
Streszczenie
Pracownikom przysługują dwa dni lub 16 godzin urlopu z powodu działania siły wyższej, za który przysługuje wynagrodzenie w wysokości 50% wynagrodzenia. Zasada ta dotyczy pracownika zatrudnionego na umowę o pracę, gdyż przepisy te uregulowane są w Kodeksie Pracy.
Urlop z powodu siły wyższej to nowy rodzaj urlopu, z którego pracownik może skorzystać w sytuacjach wymagających jego natychmiastowej obecności. Przykładowymi sytuacjami uzasadniającymi wystąpienie o taki urlop jest nagła choroba pracownika lub członka jego rodziny, nieszczęśliwy wypadek lub inne zdarzenie losowe uniemożliwiające dalszą pracę.
Pamiętaj, że regulamin opisany w artykule może ulec zmianie i zawsze powinieneś sprawdzić jego aktualność np. bezpośrednio w serwisie Kodeks Pracy.
—
Jesteś pracodawcą i szukasz perełek sprzedażowych?
- Jak obniżyć koszty rekrutacji pracowników do działu sprzedaży/handlu.
- Co zrobić, aby otrzymać skuteczne CV.
- Jak napisać ogłoszenie o pracę, które wzbudzi podziw i zainteresowanie kandydatów.
- Jak ocenić, czy wybrany kandydat zrealizuje plan sprzedażowy.
- Jak badać kompetencje pracowników działu sprzedaży i planować ich rozwój.
Jesteś pracownikiem i szukasz pracy w sprzedaży?
- Oferty pracy dostosowane do Twoich potrzeb.
- Dostęp online do Twojego aktualnego CV.
- Dostęp do statystyk ofert pracy, o które aplikowałeś.